GDVN)
- Chủ sở hữu hoặc cá nhân, tổ chức được chủ sở hữu quyền ủy thác quyền
một cách hợp pháp có thể gửi đơn đến thanh tra Bộ hoặc Sở VHTTD
Nhạc sĩ Phó Đức Phương và BTC liveshow Khánh Ly |
- Thời
gian qua dư luận xôn xao về chuyện tác quyền giữa Trung tâm bản quyền
âm nhạc Việt Nam (VCPMC) và Ban tổ chức liveshow Khánh Ly. Hình ảnh nhạc
sĩ Phó Đức Phương phải 'xông' đến tận nơi diễn ra chương trình để đòi
quyền lợi cho tác giả ở Hà Nội và Đà Nẵng gây xôn xao dư luận. Việc này
là đúng hay sai luật thưa bà?
Theo quy
định của Bộ Luật Dân sự, Luật Sở hữu trí tuệ, chủ sở hữu quyền tác giả
có các quyền độc quyền đối với tác phẩm của mình, trong đó có quyền biểu
diễn tác phẩm trước công chúng. Các cá nhân, tổ chức khi khai thác, sử
dụng quyền độc quyền này phải xin phép và thanh toán tiền nhuận bút, thù
lao, quyền lợi vật chất khác (sau đây gọi là tiền bản quyền) cho chủ sở
hữu quyền. Các chủ sở hữu quyền có thể tự mình thực hiện việc cho phép
người khác khai thác quyền độc quyền hoặc ủy thác quyền cho cá nhân, tổ
chức khác thực hiện.
Trong
trường hợp này, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam là một
tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả được thành lập theo pháp luật,
nếu được chủ sở hữu quyền ủy thác quyền một cách hợp pháp thì việc họ
thay mặt chủ sở hữu quyền thực hiện quản lý quyền tác giả, tiến hành đàm
phán cấp phép, thu tiền bản quyền từ việc cho phép khai thác các quyền
được ủy quyền là phù hợp với các quy định của Luật Sở hữu trí tuệ và
nghị định hướng dẫn.
Các
cá nhân, tổ chức khi khai thác, sử dụng tác phẩm mà không được phép của
chủ sở hữu quyền tác giả, không trả tiền bản quyền, trừ các trường hợp
giới hạn, ngoại lệ theo quy định của pháp luật, là hành vi vi phạm pháp
luật quyền tác giả.
- Nhưng
tại sao không có cơ quan chức năng nào hỗ trợ Trung tâm bản quyền trong
'trận chiến' bảo vệ quyền tác giả tại liveshow Khánh Ly vừa qua. Cụ thể
là Cục bản quyền cũng không can thiệp lên Sở văn hóa Hà Nội hay Cục
Biểu diễn Nghệ thuật để có thể ngừng liveshow vi phạm, thưa bà?
Ngày
09/7/2013, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có công văn số
2514/BVHTTDL-NTBD gửi tới các cơ quan trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch, các sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các tỉnh/thành phố và các
tổ chức, cá nhân hoạt động biểu diễn nghệ thuật yêu cầu:
'Thủ
trưởng các cơ quan trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Giám
đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các tỉnh, thành phố trên toàn quốc
tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định của Luật sở hữu trí
tuệ...; Hướng dẫn, yêu cầu các tổ chức, cá nhân thực hiện nghiêm túc các
quy định của pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan khi sử dụng
tác phẩm để biểu diễn, tổ chức biểu diễn; Xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân
không thực hiện nghĩa vụ xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao cho tác
giả, chủ sở hữu hoặc tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả khi sử dụng
tác phẩm để biểu diễn và tổ chức biểu diễn. Yêu cầu các tổ chức, cá
nhân tham gia hoạt động biểu diễn nghệ thuật thực hiện nghĩa vụ xin phép
và trả tiền nhuận bút, thù lao cho tác giả, chủ sở hữu hoặc tổ chức đại
diện tập thể quyền tác giả khi sử dụng tác phẩm để biểu diễn và tổ chức
biểu diễn'.
Khi
phát hiện hành vi vi phạm, các chủ thể quyền có thể yêu cầu tổ chức, cá
nhân có hành vi xâm phạm quyền tác giả phải chấm dứt hành vi xâm phạm,
xin lỗi, cải chính công khai, bồi thường thiệt hại; yêu cầu cơ quan nhà
nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm; hoặc khởi kiện ra tòa án hoặc
trọng tài.
Chủ
sở hữu quyền hoặc cá nhân, tổ chức được chủ sở hữu quyền ủy thác quyền
một cách hợp pháp có thể gửi đơn đến thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch hoặc Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị xử lý
hành vi vi phạm pháp luật theo quy định tại Nghị định số 131/2013/NĐ-CP
ngày 16/10/2013 về xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền
liên quan hoặc khởi kiện ra tòa dân sự.
Trong
phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình theo quy định của pháp luật, các
cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét xử lý vụ việc theo thẩm quyền.
Khánh Ly vẫn biểu diễn say sưa dù đằng sau cánh gà vấn đề bản quyền giữa Trung tâm bản quyền âm nhạc Việt Nam và BTC vẫn diễn ra khá gay gắt. |
- Về
phía Ban tổ chức liveshow Khánh Ly cũng tố cáo Trung tâm bản quyền của
nhạc sĩ Phó Đức Phương làm việc không có qui tắc, quy chế nhất định vì
có những liveshow họ chỉ thu vài trăm nghìn cho một ca khúc nhưng có
liveshow thì thu đến hơn chục triệu. Thậm chí chuyện bản quyền còn có
thể trao đổi hạ giá như 'mớ rau' ngoài chợ. Bà có thể cho ý kiến về thắc
mắc này được không?
Bộ
Luật Dân sự, Luật Sở hữu trí tuệ đã quy định và quyền độc quyền dành
cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, trong đó có quyền biểu diễn tác
phẩm. Các cá nhân, tổ chức khi khai thác, sử dụng quyền phải xin phép và
thực hiện nghĩa vụ thanh toán nhuận bút thù lao cho chủ sở hữu quyền
tác giả. Quyền tác giả là các quyền dân sự, tuân theo nguyên tắc thỏa
thuận đã được quy định rõ trong Bộ Luật Dân sự. Vì vậy, các bên khi khai
thác sử dụng tài sản trí tuệ của người khác phải thực hiện nghĩa vụ xin
phép và thỏa thuận trả tiền bản quyền.
Việc
thu, phân phối tiền nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất của các tổ
chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan thực hiện theo
nguyên tắc công khai, minh bạch. Biểu giá của Trung tâm bảo vệ quyền tác
giả âm nhạc Việt Nam phải được xây dựng và được đa số các người ủy thác
quyền đồng ý và đưa vào quy chế, trên cơ sở đó để đàm phán thỏa thuận
với các bên liên quan cấp phép khai thác sử dụng.
Theo
kinh nghiệm của nhiều quốc gia thì họ cũng có những cách tính tương tự
của Việt Nam là dựa trên tần suất sử dụng, trên doanh thu buổi diễn…
Hiện nay các bên đang áp dụng Nghị định 61 để tính toán mức nhuận bút,
một trong những cách tính là theo phần trăm doanh thu cuộc biểu diễn.
- Không
chỉ BTC liveshow Khánh Ly lên tiếng mà nhiều nhạc sĩ như Phú Quang, Hồ
Hoài Anh...cũng cho rằng hoạt động bảo vệ quyền tác giả của Trung tâm âm
nhạc là chưa rõ ràng và chưa thật sự vì quyền lợi của các nhạc
sĩ...Theo bà, Cục bản quyền có nên đề nghị Trung tâm bản quyền thay đổi
và bổ sung thêm một số qui định, qui chế về việc thu tác quyền để cho rõ
ràng hơn và tránh những lùm xùm như sự việc trên?
Kinh
nghiệm của các quốc gia khẳng định rằng, tổ chức đại diện tập thể quyền
tác giả, quyền liên quan có vị trí quan trọng trong hệ thống thực thi
và có vai trò đặc biệt trong hoạt động tự bảo vệ quyền lợi của các chủ
thể quyền.
Đây
là các tổ chức phi chính phủ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các
hội viên, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Thông qua hợp đồng ủy
thác của những người có quyền, tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả,
quyền liên quan thực hiện hoạt động cấp giấy phép sử dụng, khai thác tác
phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, chương trình phát sóng, thu tiền sử
dụng và phân phối cho những người có quyền lợi theo quy định của pháp
luật và điều lệ của tổ chức. Với hoạt động đó, tổ chức đại diện tập thể
quyền tác giả, quyền liên quan là cầu nối giữa các nhà sáng tạo là hội
viên với các tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm; tạo thuận lợi cho việc
sử dụng, khai thác có hiệu quả các quyền của hội viên.
Theo
quy định của Luật Sở hữu trí tuệ và nghị định hướng dẫn, tổ chức đại
diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan là tổ chức phi lợi nhuận do
các tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan thỏa
thuận thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật để bảo vệ quyền
tác giả, quyền liên quan.
Theo
uỷ quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên
quan, tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan thực hiện
việc quản lý quyền tác giả, quyền liên quan; đàm phán cấp phép, thu và
phân chia tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác từ việc
cho phép khai thác các quyền được uỷ quyền; Bảo vệ quyền, lợi ích hợp
pháp của thành viên; tổ chức hòa giải khi có tranh chấp. Việc thu, phân
phối tiền nhuận bút, thù lao và các quyền lợi vật chất được phát sinh từ
việc khai thác quyền, nhóm quyền quy định tại Điều lệ hoạt động của tổ
chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan và hợp đồng ủy
quyền.
Việc
thu, phân phối tiền nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất của các tổ
chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan thực hiện theo
nguyên tắc công khai, minh bạch. Tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả,
quyền liên quan được giữ lại một khoản tiền phù hợp trên tổng số tiền
nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất thu được để chi phí cho việc thực
hiện nhiệm vụ của tổ chức trên cơ sở thỏa thuận với người ủy quyền. Mức
tiền giữ lại được điều chỉnh phù hợp với hiệu quả của hoạt động đại
diện tập thể trên cơ sở thỏa thuận với người ủy quyền và có thể được xác
định bằng tỷ lệ phần trăm trên tổng số tiền thu được.
Hiện
nay, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan đang
triển khai Đề án đã được chính phủ phê duyệt về tăng cường năng lực quản
lý và thực thi của các tổ chức quản lý tập thể quyền tác giả, quyền
liên quan. Sau khi có đánh giá đầy đủ về hoạt động này, Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch và các cơ quan liên quan sẽ có những đề xuất sửa đổi, bổ
sung pháp luật cho phù hợp với thực tiễn và nhu cầu phát triển.
- Quay
trở về với sự vụ lùm xùm liveshow Khánh Ly, hiện Ban tổ chức nhất quyết
sẽ không nộp tiền tác quyền vì giá quá cao và chưa có giấy ủy quyền đủ
của 5 người thừa kế nhạc Trịnh Công Sơn. Cục bản quyền có định can thiệp
và xử lý sự vụ này không và sẽ xử lý như thế nào?
Theo
quy định của pháp luật, quyền tác giả, quyền liên quan là các quyền dân
sự, các chủ sở hữu quyền có thể tự mình thực hiện các quyền độc quyền
mà pháp luật quy định hoặc ủy thác quyền cho các cá nhân, tổ chức khác,
các tổ chức đại diện tập thể thực hiện các quyền của mình. Trong trường
hợp có ủy thác quyền hợp pháp thì các tổ chức đại diện tập thể sẽ thay
mặt các chủ sở hữu quyền để tiến hành đàm phán, cấp phép, thu tiền đối
với việc khai thác sử dụng các quyền đó.
Theo
tài liệu mà Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam chi nhánh
phía Nam cung cấp, từ tháng 4 năm 2002, 5 người đồng thừa kế của Nhạc sĩ
Trịnh Công Sơn đã ủy quyền cho ông Trịnh Xuân Tịnh và bà Trịnh Vĩnh
Trinh làm đại diện cho mình thay mặt liên hệ với các cá nhân và các cơ
quan hữu quan truy nhận quyền thừa kế phát sinh từ quyền tác giả của cố
Nhạc sỹ Trịnh Công Sơn. Nếu thông tin này là chính xác, thì việc ông
Trịnh Xuân Tịnh và Bà Trịnh Vĩnh Trinh ký hợp đồng ủy quyền quản lý và
khai thác quyền tác giả âm nhạc đối với các tác phẩm âm nhạc của cố Nhạc
sỹ Trịnh Công Sơn thuộc sở hữu quyền của họ cho Trung tâm Bảo vệ quyền
tác giả âm nhạc Việt Nam là hợp pháp.
Nguồn Trung tâm bảo vệ tác quyền VN
No comments:
Post a Comment