Giai đoạn 1 dự án sân bay Long Thành: 8 tỉ USD - Tiền đâu?

(PL)- Dự án chia làm ba giai đoạn, riêng giai đoạn 1 tốn 8 tỉ USD.

Thảo luận về dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) ngày 8-10, điều khiến các đại biểu băn khoăn nhất vẫn là câu chuyện tiền đâu để làm khi chỉ riêng giai đoạn 1 dự án đã tiêu tốn gần 8 tỉ USD, còn nếu tính thêm cả giai đoạn 2, giai đoạn 3 nữa thì số vốn đầu tư sẽ còn cao hơn rất nhiều.

Cân nhắc trong bối cảnh nợ công tăng

Trình bày báo cáo đầu tư dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho hay việc triển khai dự án sẽ được chia làm ba giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 sẽ tiến hành xây dựng từ năm 2016 đến năm 2023 hoàn thành và đưa vào khai thác, đáp ứng công suất 25 triệu khách/năm.

Không đề cập đến tổng nguồn vốn của cả ba giai đoạn nhưng ông Thăng cho hay nguồn vốn thực hiện giai đoạn 1 vào khoảng 164.000 tỉ đồng (gần 8 tỉ USD). Trong đó, vốn nhà nước bố trí vào khoảng 84.000 tỉ đồng, còn lại huy động khu vực ngoài nhà nước. “Hiện nay cũng đã có nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm và bày tỏ sẵn sàng hợp tác đầu tư vào các hạng mục của dự án dưới nhiều hình thức khác nhau như PPP (hợp tác công tư), BOT (xây dựng - vận hành - chuyển giao)... như Tập đoàn ADPi của Pháp, các tập đoàn Samsung, Công ty Cảng hàng không Incheon của Hàn Quốc, các tập đoàn của Nhật Bản...” - ông Thăng nhấn mạnh.

Một số ý kiến vẫn đề nghị nên chọn phương án cải tạo, mở rộng sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất để tiết kiệm được chi phí đầu tư hơn là xây dựng một sân bay hoàn toàn mới. Ảnh: HTD

Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra về dự án trên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Phúc đề nghị Chính phủ có báo cáo tổng vốn đầu tư của toàn bộ ba giai đoạn để QH xem xét, quyết định. Bởi ngoài việc đầu tư xây dựng sân bay Long Thành thì cũng cần đầu tư một lượng vốn rất lớn cho việc xây dựng hệ thống hạ tầng kết nối. Như vậy sẽ phải sử dụng một lượng lớn vốn ngân sách nhà nước và vốn vay của các tổ chức quốc tế trong bối cảnh nợ công tăng nhanh và ngân sách khó khăn. Vì thế cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Cũng theo ông Phúc, có ý kiến trong Ủy ban Kinh tế cho rằng dự toán mức đầu tư 164.000 tỉ đồng cho giai đoạn 1 mới chỉ là ước tính. Thực tế thời gian qua cho thấy nhiều dự án giao thông phát sinh chi phí rất lớn so với tổng mức đầu tư ban đầu. Do đó ý kiến trên lo ngại rằng quá trình triển khai dự án sẽ còn phát sinh thêm nhiều chi phí.

Không lẽ ra nghị quyết đặc biệt huy động vốn?

Tán thành với ý kiến của cơ quan thẩm tra, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Kso Phước và Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Đức Hiền cho rằng vấn đề quan trọng nhất là nguồn vốn để triển khai dự án. “Theo báo cáo thì năm 2014-2015 chúng ta sẽ huy động vốn của Nhà nước để làm nhưng trái phiếu chính phủ trong giai đoạn này thì QH khóa sổ rồi. Vậy tiền của Nhà nước sẽ là tiền ở đâu? Hay QH lại phải ra nghị quyết đặc biệt để huy động vốn cho dự án?” - ông Kso Phước băn khoăn. Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu thì đề nghị cần phải phân tích thật kỹ về nguồn vốn, nhất là tính khả thi trong việc huy động các nguồn vốn.

Bên cạnh đó, một số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế vẫn đề nghị nên chọn phương án cải tạo, mở rộng sân bay Biên Hòa, đồng thời mở rộng sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất để hỗ trợ, phối hợp cùng khai thác có thể vừa đáp ứng được nhu cầu, vừa tiết kiệm được chi phí đầu tư hơn là xây dựng một sân bay hoàn toàn mới. Bằng chứng mà ý kiến trên đưa ra là sân bay Chek Lap Kok (Hong Kong) chỉ với diện tích 1.255 ha nhưng công suất vẫn đạt 50 triệu khách/năm; Cảng hàng không Changi (Singapore) rộng 1.300 ha, công suất đạt 42 triệu khách/năm.

Hơn nữa, theo quy định công trình quan trọng quốc gia phải được gửi đến cơ quan thẩm tra chậm nhất là 60 ngày. Nhưng mãi đến ngày 1-10 Chính phủ mới có tờ trình và hồ sơ gửi sang nên cơ quan thẩm tra chỉ có thời gian một, hai ngày nên rất khó khăn trong việc xem xét kỹ lưỡng, đầy đủ các nội dung của dự án.

Báo cáo QH việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo ở Trường Sa Cùng ngày, trình bày tờ trình báo cáo về việc chuẩn bị kỳ họp thứ 8, QH khóa XIII, Chủ nhiệm Văn phòng QH Nguyễn Hạnh Phúc cho hay kỳ họp thứ 8 sẽ chính thức khai mạc vào ngày 20-10 và bế mạc vào ngày 28-11. Trong kỳ họp này, QH sẽ nghe Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh trình bày báo cáo về tình hình biển Đông, trong đó có việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo trên quần đảo Trường Sa. Ngoài ra, QH cũng sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do QH bầu và phê chuẩn. Cùng với đó, QH cũng sẽ thảo luận, xem xét thông qua dự thảo về việc sửa đổi nghị quyết lấy phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm. Giảm nhiều loại thuế cho dân và doanh nghiệp Để phục hồi đà tăng trưởng, hỗ trợ doanh nghiệp và cải cách thủ tục hành chính, chiều 8-10, Chính phủ đã trình UBTVQH về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều tại các luật về thuế. Theo đó, Chính phủ đề xuất QH áp dụng thuế suất 20% trong năm 2014 và 2015 đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp mà không thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn và địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn. Đồng thời miễn thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên là người Việt Nam nhận được do làm thuê cho các hãng tàu nước ngoài hoặc các hãng tàu Việt Nam vận tải quốc tế và thu nhập của cá nhân là chủ tàu từ hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ phục vụ hoạt động khai thác thủy sản xa bờ. Ngoài ra, để khuyến khích lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, Chính phủ đề nghị chỉ áp dụng thuế suất 10% trong 15 năm, miễn thuế trong bốn năm và được giảm 50% số thuế phải nộp trong chín năm tiếp theo cho các doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư mới sản xuất sản phẩm thuộc danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.

THÀNH VĂN